Interview sprekers Duikvaker 2025
Stedentrip Boedapest, grotduiken onder de stad

Van een subtropisch zwemparadijs in Weert naar duiken in een thermaal grotsysteem onder Boedapest. Duikinstructeur Jeroen Bijmans heeft een lange weg afgelegd. Op Duikvaker verteld hij graag over zijn grootste passie: grotduiken.
Jeroen, waar liggen jouw duikroots?
Ik ben eigenlijk door puur bij toeval in aanraking gekomen met de duiksport. In plaats van iedere zaterdag naar opa en oma had ik als klein jochie gevraagd om mij af te zetten bij het nieuwe subtropische zwemparadijs in Weert. Ja, er stond een plastic palmboom en er waren om het kwartier golven. Nu bijna 40 jaar later staat die palmboom er nog! In hetzelfde zwembad zijn ook trainingsbaden waar de lokale duikclub oefent. Die club zag ik daar met uiterst interessante apparatuur in de weer. Toen wij naar Weert verhuisden en ik een club mochten kiezen was dat voor mij snel duidelijk. Duiken! Ik heb toen redelijk snel de dubbel 7 van mijn eerste instructeur overgenomen. Zo eentje met een trekreserve, want een manometer was zo duur. Net als een tweede ademautomaat. Dus goed oefenen op adem inhouden en buddy breathen. Tot op de dag van vandaag heb ik daar nog steeds profijt van. Onze eerste buitenwater duiken deden we op een camping in het Brabantse Terspegelt. Het duurde nog een aantal duiken voordat ik mijn eerste vis zag! Er werd nog op de ouderwetse manier getraind. Niet alleen de tabellen waren van het leger. Later werd dat strandpark Aquabest. Dat was al veel beter aangezien dat de MC Donalds daar om de hoek lag. Tegenwoordig oefent mijn NOB-vereniging in de Boschmolenplas. Ja, ik ben er nog steeds lid en inmiddels opgeklommen tot NOB 2-sters instructeur. Daarnaast ben lid van de werkgroep grotduiken van de NOB

Ik herinner me als de dag van gisteren je enthousiasme en passie tijdens een introductieduik die je verzorgde voor 2 neefjes van 8 en 10 jaar oud. Wat maakt lesgeven voor jou zo speciaal?
Duiken is echt mijn passie. Ik werk pas 12,5 jaar beroepsmatig in de duiksport. Daarvoor was mijn werk bijna bijzaak. Ik had gelukkig een super werkgever die mij 10 keer per jaar vakantie gunde. Daar moet ik wel bij zeggen dat ik met ontslag dreigde als ik niet vrij kreeg. Vervolgens ging ik werken als duikinstructeur. Eerst voor een werkgever. Daar moest ik omgeschoold worden tot PADI-instructeur. Tijdens de zwemtest heb ik veel profijt gehad van al die jaren trainen in het zwembad. Deze ouwe man zwom de jonkies er toch maar mooi uit. Wij verzorgden daar de duikintroducties en lessen voor Centre Parcs. Zo ook de Bubble maker voor je neefjes. Wat is er nu mooier dan je passie over brengen op de jeugd?
Naast de vele opleidingsduiken gaan je met grote regelmaat op pad om uitdagende duiktrips te maken. Waar moet ik dan aandenken?
Ik run inmiddels duikschool Decostop.nl. Daar verzorg ik voornamelijk technische duikopleidingen. Vaak krijg ik tijdens de cursus de vraag waar ze het geleerde het best in de praktijk kunnen brengen. Dan nodig ik ze graag uit voor mijn jaarlijkse duiktrip naar Malta. Misschien wel de mooiste reclame voor mijn opleidingen, het niveau varieert van Advanced tot aan rebreather. Zelf heb ik ook veel opleidingen gevolgd en gegeven op Malta. Zoals IDC Staff instructeur. Ook geef ik er Trimix-opleidingen, zoals de speciaal voor Malta ontwikkelde TDI Trimix 75 opleiding. Er liggen rond Malta veel gave wrakken tot 75 meter. Ook dieper, maar met de huidige heliumprijzen zijn die eigenlijk alleen te bereiken met rebreathers. Naast de wrakken is grotduiken misschien nog wel een grotere liefde. Je vindt me dan ook regelmatig in het departement Lot in Frankrijk. Om opleidingen te geven of om zelf lekker te duiken. Als instructeur en Instructor Trainer moet je zelf ruim boven de stof staan. Zo ben ik vaak in grotten te vinden.

Grotduiken is voor jou het summum van avontuur?
Ja, in een grot komt gewoon alles samen. Uiteraard gaat hier een flink stuk opleiding en training aan vooraf. Wanneer je een nieuw gedeelte van een grot kunt bekijken, waar je volledig op je zelf bent aangewezen, is het mooi dat de planning die je hebt gemaakt, naadloos kunt volgen. Ik ben van mening dat duiken die ik maak geen doel moeten zijn voor anderen. Ik post nooit mijn duikprofiel, diepte of duiktijd. Maar ik duik ruim over de 100 meter in sommige grotten. Waarbij de duiken inclusief decompressie verplichtingen heel wat uren duren. Mijn duikschool heet niet voor niets Decostop.nl. Je ziet bij cursisten een gezonde spanning en nieuwsgierigheid van wat er zich achter de volgende bocht bevindt. Dat gevoel had ik zowel bij mijn eerste als recente grotduik.
Hoe ziet een grotduikopleiding er uit?
Een grotduikopleiding begint met een cavern gedeelte, duiken in de daglichtzone. Hier kun je zonder al te grote risico’s oefenen. Uiteindelijk gaan we de grot een klein stukje in. Nog altijd in de daglichtzone. Na afloop hoor ik vaak van cursisten dat er een gezonde spanning was, meestal zijn ze om. De stap erna is dan intro to cave. Een ongelukkige naam, want het is geen introductie. Nu gaan we daadwerkelijk grotduiken. Er bestaat ook een cave of full cave brevet. Dat laatste is meer voor grotere dieptes met decompressie verplichtingen. Met het intro to cave brevet ga je echt de grot in. Daar gaan we tijdens de opleiding oefeningen doen. Zoals het leggen van lijnen en plaatsen van markers. Ook oefenen we verschillende scenario’s. Hoe handel je wanneer een duiklamp uitvalt? Wat doe je als je de gidslijn kwijt bent? Aan het einde van de opleiding ben je eigenlijk ook een solo duiker. Je zult op ieder moment tijdens een grotduik alles alleen moeten kunnen oplossen. Jezelf naar de uitgang brengen.

Dat klinkt allemaal geweldig, wat jammer dat je dichtbij enkel in Frankrijk kan grotduiken.
Ik snap dat veel mensen bij grotduiken direct aan Mexico denken. Maar op Sardinië zijn ook grotten te vinden die mooie decoraties van stalagmieten en stalactieten hebben. Van het voorjaar was ik in Italië waar ik in Grotte di Oliero heb gedoken. En vergeet Spanje niet! Het wereldrecord grotduiken is in de Pozo Azul gevestigd! Heb je de indrukwekkende documentaire Diving into the Unknown al gezien? Dit speelt zich af in dePlura cave in Noorwegen. Dichterbij heb je in België een aantal interessante mijnen. Uiteraard is een mijn geen grot, maar het is wel overhead duiken. Op een dag rijden van Nederland, in Boedapest, ligt de Molnar Janos grot. Ik organiseer ieder najaar een duiktrip naar deze mooie stad. Overdag heerlijk onder Boedapest duiken en ’s avonds een hapje en drankje boven de grond. Hoe mooi kan het leven zijn.
Wacht even… zeg je nu dat ik onder Boedapest in een grot kan duiken?
Ja! In Boedapest en omgeving liggen veel thermale badhuizen. Die halen hun water uit thermale bronnen. Het grotsysteem van de Molnar Janos is ook een thermale bron, het water is maar liefst 26 graden. Met een droogpak ben je eigenlijk blij wanneer onder de thermocline bent, dan koelt het af naar een heerlijke 20 graden. De grot ligt enigszins verstopt achter een oud badhuis. Naast het badhuis ligt een vijver met warm water; Lake Malom. Van hieruit werd vroeger een watermolen aangedreven. Het water is het hele jaar 24 graden. Er zwemmen nieuwsgierige schildpadden en kikkers. Altijd leuk om een klein duikje in te maken. En we kunnen het perfect gebruiken om de eerste grotduik skills te oefenen. Het water wordt door doorstroming vanuit de grot driemaal daags ververst. Om dan via een kleine sluis naar de Donau te stromen. Die ligt namelijk op nog geen 200 meter afstand. Met op de andere oever het prachtige parlementsgebouw van Hongarije. Dus je kunt in de namiddag fijn naar de stad wandelen om mooie gebouwen of musea te bezoeken. Ook het grote heldenplein is de moeite waard. Na een paar dagen duiken in de Molnar Janos kun je als afwisseling naar de Kobanya mijn. Deze ligt ook in Boedapest.

De Kobanya mijn is meer van hetzelfde als de Molnár János Cave?
De Molnar Janos is door opgelost gesteente ontstaan, totaal anders. Heel grillig van structuur. De Kobanya mijn is door mensen uitgehakt om uit het kalksteen bouwmaterialen te halen. Op de wanden kun je nog goed de beitelsporen zien. En omdat het door mensen is gemaakt is er ook het een en ander achtergebleven. De mooi gesmede wenteltrap is een ‘verplicht’ foto moment. Het is heel apart om via een trap met leuning naar beneden te duiken. Halverwege hangt er een stoppenkast. Het nadeel is dat de mijn een stuk kouder is, 9 tot 11 graden. Het complex is zo groot, dat je er met de auto doorheen rijdt tot je bij de locatie aankomt om te duiken. Je kunt er in vier verschillende ruimtes duiken. Er heeft zelfs een bierbrouwerij gezeten. In de mijn zijn ook de overblijfselen van drie kerken te vinden. Compleet uitgehakt in de vorm van een kerk. Wanneer je een beetje de weg weet kun je ook een oude communistische gevangenis ontdekken. Er is weinig fantasie nodig om te weten dat je daar nooit had willen zitten.
Zijn er ook mogelijkheden voor leuke dagtripjes naar een interessante mijn in onze omgeving?
In de buurt van Winterberg in Duitsland liggen de Nuttlar en Felicitas leisteenmijn. Deze mijnen zijn super gaaf. Met nog heel veel historisch materiaal onder water van graafmachines, treinstellen en heftrucks. Maar ook speciale ruimtes zoals de kantine, explosieven opslagruimte en de pompinstallatie. Iets te eng? In Ramsbeck kun je een droog stuk van de mijn bezoeken. Daar staan dezelfde machines. Je gaat met het oude treintje onder de grond. Dan kun je een beetje voorstellen waar duikers drie langs zweven in de ondergelopen mijnen.

Neem je eigenlijk een camera mee de grotten in?
Ik fotografeer graag in grotten en mijnen. Echter, alleen als ik geen cursus aan het geven ben. Of als de cursisten geslaagd zijn. Als een soort toetje. In mijnen wil ik altijd iets extra’s op de foto, zodat je ook kunt zien dat het door mensenhanden is gemaakt. Scherpstellen is vaak een uitdaging. Met extra flitsers, naast de twee standaard flitsers op de camera, kun je bijzondere foto’s maken. Vaak monteer ik deze flitsers achterop het model. Zodat het licht dat het model blokkeert weer wordt ingevuld. Ook kun je door deze slave flitsers achter een object te leggen of aan het plafond te hangen een locatie fraai uitlichten.
Kom je nog wel aan spannende wrakduiken toe?
Zeker wel. Ik duik minimaal 1 keer per jaar op de wrakken op Malta. Afgelopen voorjaar heb ik ook op de Amoco Milford Haven gedoken. Een olietanker voor de kust van Genua. Tijdens het lossen brak er brand uit, waarna het schip is gezonken. Het wrak ligt mooi rechtop, met de top op 30 meter en de schroef rond 84 meter. Naast onze rebreathers hadden we ook onderwaterscooters mee. Een olietanker klinkt niet alleen groot, ze is ook groot! Met een scooter kun je op dek niveau rond het wrak scooteren. Vooral midscheeps, waar grote buizen over het dek lopen, verschuilen zich tientallen enorme tandbaarzen. Het is schitterend om rond de brug, die ruim 20 meter boven het dek uitsteekt, een paar rondjes te draaien op weg naar boven. Uiteraard erin kun je ook, via liftschachten kun je naar andere verdiepingen. Om daar door hutten en de kantine te struinen. Een ander mooi wrak bij Genua is de U-455, een Duitse U-boot die schuin uit de modder omhoog steekt. Een duik op dit wrak geeft je zo maar vier uur decompressie verplichting door de minimum diepte van 90 meter. Of dat de moeite waard is? Jazeker! Hoeveel mensen kunnen zo’n wrak bezoeken? Het is een mooi stuk geschiedenis. Je kunt de schroeven bekijken en een periscoop waar je in de lens nog Carl Zeiss kunt aflezen.

Je bent in het weekend van 1 en 2 februari een van gastsprekers. Je onderwerp gaat toch niet over grotduiken?!
Echt wel! Wat is er mooier dan over mijn passie mogen vertellen op de grootse duikbeurs van Nederland. Ik heb zo veel te vertellen en te laten zien over Boedapest. Zowel over de Molnar Janos als Kobanya mijn. Daar ga ik echt een mooie lezing van maken. Zelfs als je nooit van plan zijn om te gaan grotduiken kun je genieten van de verhalen en foto’s van zowel boven als onder water.
Jeroen Bijmans, gastspreker Duikvaker 1 en 2 februari 2025
Stage 2, 11:00 uur, Stedentrip Boedapest, grotduiken onder de stad.

Jeroen Bijmans
Jeroen Bijmans is duikinstructeur en gepassioneerd grotduiker. Zijn duikavontuur begon als kind in een subtropisch zwemparadijs in Weert, waar hij zijn fascinatie voor de duiksport ontdekte. Inmiddels is hij NOB 2-sters instructeur en runt hij zijn eigen duikschool Decostop.nl, gespecialiseerd in technische duikopleidingen.
Jeroen’s grote liefde is grotduiken, waar avontuur, techniek en natuur samenkomen. Hij duikt regelmatig in de thermale grotten van Molnár János onder Boedapest, de grotten in Zuid-Frankrijk en de uitgestrekte mijnsystemen van Duitsland. Zijn jaarlijkse trips naar Malta combineren wrak- en technische duiken, waarbij hij zijn kennis doorgeeft aan cursisten.
Tijdens Duikvaker 2025 deelt Jeroen zijn passie voor grotduiken in een inspirerende presentatie over de prachtige Molnár János-grot en de Kobanya-mijn. Zijn verhalen en indrukwekkende foto’s nemen je mee naar verborgen werelden onder de grond, waar avontuur en ontdekking centraal staan. Een lezing die je niet mag missen!
Deel dit bericht: